Zwiedzanie Katalonii śladem Salvadora Dali to kwintesencja podróży po kulturze. Dla takich wypraw i wpisów powstał ten blog, choć – słowo harcerza, którym nigdy nie byłam – zakładając go nie miałam pojęcia ani o istnieniu zamku Gali Dali w Pubol, ani reszcie Trójkąta Dalego.
Co to jest Trójkąt Dalego
Trójkąt Dalego to, ni mniej ni więcej, a trzy katalońskie miejscowości, w których mieszkał i tworzył Salvador Dali, dziś natomiast działają w nich poświęcone mu muzea.
Wierzchołki Trójkąta Dalego to:
- Muzeum Dalego w Figueres (Teatro-Museu Dalí de Figueres) – wierzchołek najbardziej znany
- Dom Dalego w Port Lligat (Casa-Museum Salvador Dali) – wierzchołek najpiękniejszy
- Zamek Gali Dali w Pubol (Castillo de Púbol) – wierzchołek najbardziej niedoceniony
Zwiedziłam cały Trójkąt Dalego, ale przekornie (a może surrealistycznie, ha!) zacznę od końca, przynajmniej chronologicznego, czyli od zamku Gali w Pubol – miejsca zwykle pomijanego. Niesłusznie i zaraz udowodnię Miłym Państwu dlaczego.
Gala Dali i jej mały zamek w Pubol
To nie czas i miejsce na rozprawkę pt. „Znaczenie Eleny Diakonovej – bo tak naprawdę nazywała się Gala – w życiu i twórczości Salvadora Dali”. Dość powiedzieć, że była muzą, żoną, kochanką i nade wszystko menedżerką słynnego surrealisty. Kobietą absolutnie nietuzinkową i jakkolwiek dwuznaczna nie byłaby jej rola (porównywalna do poganiaczki niewolników, w roli niewolnika Dali, rzecz jasna), to nie ulega kwestii, że to Gala stworzyła Salvadora Dalego takiego jakiego znamy.
Ich związek? Hm, był skomplikowany. Dobrym przykładem stopnia powikłania ich relacji jest zamek w Pubol – letnia rezydencja Gali, którą dostała w prezencie od męża. Przy czym Salvador wstępu na zamek nie miał. Żonę mógł odwiedzić tylko na jej pisemne zaproszenie. Ponoć otrzymał je cały jeden raz.
Gali w Pubol bynajmniej nie doskwierała samotność. Czas umilała sobie romansami i modłami. Do jednego i drugiego podchodziła równie gorliwie, bo o ile seks w życiu temperamentnej Rosjanki był ważny zawsze, o tyle na starość zmieniła się w żarliwą dewotkę. A w Pubol do kościoła daleko nie miała. Jej sypialnię i Sant Pere de Púbol dzieliła tylko ściana.
Natomiast nie prawdą jest, że Gala zmarła w Pubol. W mauzoleum w piwnicy zamku, owszem, jest pochowana, ale umarła we własnym łóżku w Port Lligat. Aby móc pochować ją w Pubol, Salvador Dali fałszuje akt zgonu.
Po śmierci ukochanej Dali nigdy więcej nie wrócił do Port Lligat. Przeprowadza się do Pubol, tu też maluje swój ostatni obraz Jaskółczy ogon i… nieomal umiera. 31 sierpnia 1984 roku w sypialni wybucha pożar, a ciężko poparzony Salvador na zawsze opuszcza Pubol. Ostatnie lata spędza w Figueres. W wieży własnego muzeum.
Gdyby nie Salvador Dali, zamkiem w Pubol nie zainteresowałby się pies z kulawą nogą
Nie mam żadnego zdjęcia zamku Gali Dali z zewnątrz. W necie też o takie trudno. Wiecie dlaczego? Bo zamku w Pubol sfotografować się nie da.
Teoretycznie to gotycka budowla, która obecny kształt zawdzięcza czternastowiecznej przebudowie. Sęk w tym, że z której strony by nie patrzeć wygląda jak dostawka do kościoła. I naprawdę sporo dobrej woli potrzeba, by dojrzeć w tej przybudówce zamek.
Zamek, który nawiasem mówiąc, niewiele różni się od reszty Pubol. To i to setki lat temu wybudowano z kamienia. Taki to więc zamek, o czym lojalnie ostrzegam.
Co innego wnętrza, które osobiście urządzał Salvador Dali. Nie, urządzał to mało powiedziane. On każdą komnatą wyznawał Gali miłość.
Zwiedzanie zamku Gali Dali – co w środku?
Castell de Púbol trafił w ręce Dalego jako kompletna ruina. Po wszystkim zmienił się w przytulny zamek z surrealistycznym sznytem. Więc z jednej strony sala balowa z tronem Gali, czy królewskie łoże z baldachimem. Z drugiej zwyczajna kuchnia czy wygodne sofy rozstawione po kątach.
I szczypta szaleństwa. Kaloryfery ukryte za obrazem… z kaloryferami. Stolik kawowy na kurzych nóżkach. Przez blat można podglądać co dzieje się piętro niżej. Albo szafa z łbem niedźwiedzia na szczycie (portal do Narni?). I surrealistyczne freski. Mój ulubiony to otwarte drzwi namalowane w miejscu zamurowanych.
Zwiedza się również piwnicę z mauzoleum Gali, garaż z jej cadillakiem (którym nawiasem mówiąc odbyła ostatnią drogę, if you know what I mean) oraz poddasze z kolekcją (nomen omen) galowych sukien.
Zamek Gali Dali otacza tajemniczy ogród. I ten nie jest wolny od surrealistycznych wtrętów. Po ogrodzie bowiem przechadzają się długonogie słonie, a basen wieńczy fontanna bogato dekorowana… głowami Wagnera.
➙ CZYTAJ RÓWNIEŻ: A’propos Wagnera, koniecznie zajrzyj do Bayreuth!
A skoro już jesteśmy w Pubol
To szkoda byłoby nie zwiedzić okolic zamku. A że Pubol jest kieszonkowe, to na obejście wszystkich kątów wystarczą dwa kwadranse. Fotoprzerwy wliczono.
Tak, Pubol to dziura, ale za to jaka klimatyczna i o dziwo wcale nie zadeptana. Zamek Gali Dali nawet w połowie nie jest tak popularny jak muzea w Figueres i Port Lligat, ergo dzikie tłumy to w Pubol pojęcie nieznane, a jeśli cokolwiek zakłóca ciszę, to chrapanie (true story).
Jest też jedna jedyna knajpa i grzechem zaniechania byłoby w niej nie zjeść. Can Bosch to rodzinna restauracja z tradycjami, która zaskarbiła sobie mą dozgonną miłość. Raz, że jedzenie pyszne. Dwa, że ceny umiarkowane (trzydaniowe menú del día za 12,5 euro z winem i czekadełkiem w cenie). Trzy, stołuje się tu przede wszystkim okoliczna ludność.
W przypływie dobrego nastroju, postanowiłam pójść za ciosem i zwiedzić kolejne katalońskie średniowieczne miasteczko. Położona niecały kilometr dalej La Pera to przy Pubol niemal metropolia. Ma większy kościół, szkołę i nawet sklep spożywczy. Miasteczko położone jest na wzniesieniu, a warstwy kamiennych domostw z górującą nad wszystkim wieżą kościoła św. Izydora wyglądają niemal bajkowo. Sęk w tym, że tylko z odległości, niekoniecznie od środka.
Zwiedzanie Zamku Gali Dali w Pubol – informacje praktyczne
Castillo de Púbol zamknięty jest dla zwiedzających w sezonie zimowym. Przez resztę roku zamek można zwiedzać od wtorku do niedzieli, a latem również w poniedziałki.
Rekomenduję wcześniejszy zakup biletów wstępu. Zwłaszcza, że z kodem PODROZE5 masz 5% zniżki (ważny do 31.12.2024). Zwiedzanie zamku trwa ok. 45 minut.
Pro tip: Jeśli planujesz zwiedzić także pozostałe atrakcje Trójkąta Salvadora Dali, to bardziej opłaca się kupić bilet łączony na wszystko.
Dojazd transportem publicznym do Pubol: Z Girony – najlepszej bazy wypadowej do zwiedzania Trójkąta Dalego – najwygodniej dojechać autobusem sieci Sarfa (wyszukiwarka połączeń). Bilet (w listopadzie 2018 kosztował 3 EUR) trzeba kupić do Cruilla de la Pera, a kierowcę poprosić o zatrzymanie na przystanku La Pera Gasolinera. Stamtąd jest jeszcze ok. półtora kilometra poboczem (w tym czasie minęły mnie może trzy samochody).
Alternatywą jest pociąg z Girony (lub Barceony) do Flaça i stamtąd ok. 5 kilometrów spacerkiem przez pola, lasy i La Perę. Ja tak zrobiłam w drodze powrotnej.
Lektura na drogę? Jasne, że Moje sekretne życie Salvadora Dalego, choć lojalnie ostrzegam, że akurat o Pubol Dali w książce nie pisze.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
➙ Girona | Jak pokochać średniowiecze (tylko zwiedzając Gironę!)
➙ Przygotuj się na Gironę! Co trzeba wiedzieć przed wyjazdem do Katalonii
➙ Muzeum Salvadora Dalego w Figueres: surrealizm, jaja i gołe baby
➙ Port Lligat i Cadaques – najpiękniejszy krajobraz na świecie (przynajmniej wg Salvadora Dali)
Podobało się?
Postaw mi wirtualną kawę lub udostępnij artykuł znajomym. Da mi to poczucie, że to, co robię ma sens.
Po więcej pomysłów zajrzyj do spisu treści bloga.
No i zostań ze mną na dłużej, aby nie przegapić kolejnych tekstów.
Polub na Instagramie i Facebooku!
Lub zapisz się do newslettera z powiadomieniami o nowych artykułach.
DZIĘKUJĘ!
